Alimenty (z łac. alimentum – pokarm, od alere – karmić, żywić)– regularne, obligatoryjne świadczenia na rzecz osób fizycznych, do których zobowiązywane są inne osoby fizyczne.
Podstawą prawną regulującą obowiązek świadczeń alimentacyjnych jest ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. z dnia 9 marca 2017 r. Dz.U. z 2017 r. poz. 682). Zakres i zasady związane z obowiązkiem alimentacyjnym zostały unormowane w Dziale III – Obowiązek alimentacyjny (art. 128 do art. 144).
Obowiązek alimentacyjny może wynikać z :
pokrewieństwa (obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci, obowiązek alimentacyjny dzieci wobec rodziców, krewni w linii bocznej – rodzeństwo)
powinowactwa
małżeństwa (w czasie trwania małżeństwa, alimenty po rozwodzie)
Roszczenia alimentacyjne mogą być uregulowane w drodze postepowania sądowego lub w postepowaniu mediacyjnym.
W pozwie skierowanym do sądu należy wskazać osobę zobowiązaną do alimentacji (tj. imię, nazwisko, adres), określić i uzasadnić wysokość dochodzonych alimentów, dołączyć dowody potwierdzające ponoszone wydatki (np. faktury, dowody zapłaty, imienne rachunki), odpis aktu urodzenia osoby na rzecz, której mają być zasądzone alimenty oraz przedłożyć odpis pozwu i dołączonych do niego dokumentów. Po rozpatrzeniu pozwu, sąd wydaje orzeczenie, które po prawomocności i nadaniu klauzuli wykonalności staje się tytułem wykonawczym. Daje to stronie podstawę do wszczęcia egzekucji z tytułu niealimentacji przeciw dłużnikowi. W przypadku spełnienia przesłanek opisanych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tj. z dnia 10 lutego 2017 r. Dz.U. z 2017 r. poz. 489) uprawniony może otrzymać świadczenie z funduszu alimentacyjnego.
Alternatywą dla postepowania sądowego jest postepowanie mediacyjne. Zawarcie ugody po przeprowadzeniu postepowania mediacyjnego i zatwierdzeniu jej przez sąd, po nadaniu klauzuli wykonalności staje się tytułem egzekucyjnym. Zgodnie z art. 15 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów do wniosku o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego należy dołączyć odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem.
W dniu 31 maja 2017 roku weszły w życie przepisy nowelizacyjne kodeks karny (art. 209) i ustawę o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (art. 5). Zgodnie za art. 209§1 k.k. Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
W znowelizowanej ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tzw. 500+) z dnia 11 lutego 2016 r. Dz.U. z 2016 r. poz. 195), z dniem 01.08.2017 roku ustawodawca wprowadził zapis w art. 8 ust. 2, który stanowi, że świadczenie wychowawcze na dane dziecko nie przysługuje, jeżeli osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz tego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
1. drugie z rodziców dziecka nie żyje;
2. ojciec dziecka jest nieznany;
3. powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone;
4. sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
5. dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
Zapraszam do mediacji. Przeprowadzone postępowanie mediacyjne pozwoli Państwu na szybkie uregulowanie spraw alimentacyjnych.